Xúy Vân (Concertino cho đàn bầu và dàn nhạc)

NGÔ QUỐC TÍNH

TIỂU SỬ

Nhạc sĩ Ngô Quốc Tính sinh ngày 10 tháng 8 năm 1943, quê quán: Bình Lục, Hà Nam. Nguyên chỉ huy dàn nhạc Đoàn Chèo, rồi Đoàn Ca Múa Kịch Ninh Bình, nguyên biên tập viên Nhà xuất bản Âm nhạc DIHAVINA, nguyên Chánh Văn phòng Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Hiện nay ông đã nghỉ h­ưu.

HOẠT ĐỘNG ÂM NHẠC

Từ 1962 – 1965, ông học vẽ tại trường Mỹ Thuật Hà Nội. Từ 1974 - 1979, ông học khoa sáng tác hệ Đại học chính quy Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam). Ông đã đi sáng tác và biểu diễn ở chiến trường B và C trên 1 năm (1970 - 1971). Ông dã được Hội Nhạc sĩ Việt Nam cử đi dự trại sáng tác khí nhạc Ivanovo (Liên Xô cũ năm 1986). Ông đã tham gia giảng dạy môn sáng tác nhạc tại Trường Đại học Văn hoá Hà Nội và trường Đại học Sân khấu điện ảnh Hà Nội. Ông còn là Hội viên Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Hội viên Hội Âm nhạc Hà Nội.

Nhạc sĩ Ngô Quốc Tính có một tuổi thơ gian nan, lận đận. Sau khi tốt nghiệp phổ thông, thi đại học không đậu ông đã đi đạp xích lô, làm cấp dưỡng, làm mẫu vẽ, kiếm kế sinh nhai đuổi đeo nghệ thuật. Bằng nghị lực và sự đam mê, sau gần 50 năm ông đã đạt được một số thành tựu nhất định trong sáng tạo nghệ thuật.

TÁC PHẨM

Thanh nhạc

Năm 21 tuổi có ca khúc đầu tiên của ông được phát trên làn sóng Đài Tiếng nói Việt Nam: Niềm vui cô thợ dệt. Từ đó đến nay ông đã viết trên 500 ca khúc, nhiều tác phẩm khí nhạc, một số kịch bản kịch hát và viết nhạc cho trên 100 vở diễn kịch nói, tuồng, chèo, cải lương, kịch dân ca...

Âm nhạc Ngô Quốc Tính thấm đượm tinh hoa âm nhạc dân tộc, khúc triết, giàu ca tính, dày công tìm tòi sáng tạo, nhất là trong khí nhạc. Những tác phẩm tiêu biểu: Ca khúc: Trên công tr­ờng rộn tiếng ca (1973). Đài Truyền hình KT số VTC chọn vào chuyên mục “Còn mãi với thời gian”, Hương hồi Xứ Lạng (1982). Bài hát truyền thống của tỉnh Lạng Sơn, Tiếng ru trong ánh điện sông Đà (1982)- Giải Nhì, không có giải Nhất, cuộc thi sáng tác ca khúc do Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức năm 1982, Như chùm hoa biển (1985) - Giải Nhất cuộc thi sáng tác ca khúc về tình hữu nghị Việt - Xô do Đài Tiếng nói Việt Nam, Hội hữu nghị Việt - Xô và Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức năm 1985,Mai em 17 (1992) - Giải Nhất cuộc thi sáng tác ca khúc cho lứa tuổi học trò do Báo Hoa học trò và Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức năm 1992, Một miền quê huyền diệu (1995) - Giải Nhì giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam 1995, Lẽ tự nhiên (1997) - Giải Nhì giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam năm 1997, Biên giới tình ta (1999) - Giải Nhất cuộc thi sáng tác ca khúc về đề tài Biên phòng do Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức 1999,Dòng trăng lúng liếng (2007) - Giải Nhất ca khúc nghệ thuật giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam 2009.

Về hợp xư­ớng ông có các tác phẩm như: Theo chân Bác (lời trích thơ Tố Hữu, 3 chư­ơng), Đôi cánh Điện Biên (lời Nguyễn Trọng Tạo và Ngô Quốc Tính, 4 ch­ương 1984), Phật tích (4 chương, 2007 - 2008) - Giải nhì thể loại thanh xướng kịch - hợp xướng, giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam 2010.

Khí nhạc

Vể nhạc không lời các tác phẩm tiêu biểu như: Một góc quê hương (7 Pre’ludes) (1975 – 1976), Biến tấu cho Violon, Cello và bộ gõ (1976 – 1977), Giao hưởng thơ Ánh mắt mùa xuân (1977 – 1978), Độc tấu đàn Bầu Xuý Vân (1986), Ballade SymphoniqueHuyền tích Trường Sơn(1995). Dàn nhạc giao hưởng Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam biểu diễn - Giải Nhì thể loại giao hưởng giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam 1995, Ballet Huyền tích Trường Sơn (1997) (chuyển thể từ Ballade Symphonique cùng tên. Kịch bản Ngô Quốc Tính – Bằng Thịnh), đạo diễn NSƯT Bằng Thịnh; Nhà hát Nhạc Vũ kịch biểu diễn. Giải đặc biệt thể loại Ballet giao hưởng, giải thưởng Hội Nhạc sĩ Việt Nam 1997, Giải Nhất giải thưởng Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam, Giải Nhì thể loại Ballet giao hưởng, Giải thưởng Văn học Nghệ thuật về đề tài lực lượng Vũ trang - Chiến tranh Cách mạng và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc (1994 - 1999) do Bộ Quốc phòng trao tặng, Tổ khúc giao hưởng 3 chương Những vì tinh tú.

Các kịch bản và âm nhạc cho sân khấu mà ông đã viết có các kịch bản kịch hát dài trọn đêm: Tôi chưa chết được, Chuyện đúc người, Hri xanh, Nàng Nhũ hương, Cung đàn Liêu - Hạc... viết nhạc cho các vở diễn: Cây cung Thần (Đoàn Chèo Hà Nội),Dệt những mùa xuân (Nhà hát Chèo Việt Nam), Lời thề thứ 9 (Đoàn kịch Quân đội, Nhà hát Tuổi trẻ...) Nàng Si - ta (Đoàn Dân ca bài chòi Quảng Nam - Đà Nẵng), Ôtenlô (Nhà hát tuồng Việt Nam)...

XUẤT BẢN - GIẢI THƯỞNG

Ông đã xuất bản: Tuyển chọn ca khúc Ngô Quốc Tính kèm theo băng Cassette (Hội Nhạc sĩ Việt Nam và NXB Âm nhạc DIHAVINA), 2 CD ca khúc, 2 CD giao hưởng, DVD Ballet Huyền tích Trường Sơn.

Ông đã được tặng thưởng : Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhì, Huy chương ”Vì sự nghiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam”, ”Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam” cùng nhiều bằng khen của các ngành, các địa phương.

Nhạc sĩ Ngô Quốc Tính được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật năm 2012.