Tiếng hát giữa rừng Pác Bó

NGUYỄN TÀI TUỆ

Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ sinh ngày 15 tháng 5 năm 1936, nguyên quán Thanh Chương, Nghệ An. Ông công tác tại Nhà hát Ca Múa Nhạc dân tộc Trung ương, nay đã nghỉ hưu.

Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ là diễn viên ở Đoàn Ca Múa Nhân dân Trung ương từ năm 1955. Năm 1958, ông được biệt phái lên Đoàn Ca Múa Lao – Hà - Yên (Lao Cai – Hà Giang – Yên Bái). Thời gian này, ông được tiếp xúc nhiều với những làn điệu dân ca của các dân tộc ở Việt Bắc. Ca khúc Suối Mường Hum còn chảy mãi, Xuân về trên bản Nhắng, Lời ca gửi noọng ra đời trong dịp này được hoan nghênh và phổ biến rộng thời bấy giờ. Năm 1960, ông chuyển về công tác ở Ban Nghiên cứu Âm nhạc Bộ Văn Hóa. Năm 1963, ông về công tác ở Sở Văn hóa Quảng Ninh. Bài Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó và Xa khơi là những ca khúc giá trị thời đó. Từ năm 1966 đến năm 1972, ông được cử đi học sáng tác âm nhạc bậc Đại học tại Nhạc viện Bình Nhưỡng (Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên). Trở về nước, ông tiếp tục công tác ở Nhà hát Ca Múa Nhạc Việt Nam với tư cách là nhạc sĩ sáng tác và chỉ đạo nghệ thuật.

Ông viết ca khúc đều đặn và các tác phẩm của ông đều gần gũi với âm hưởng dân gian. Ngoài ca khúc, ông còn viết một số tác phẩm khí nhạc, đặc biệt cho nhạc cụ dân tộc. Ông còn viết phần âm nhạc cho múa và một số ca cảnh, tổ khúc dân ca.

Các ca khúc chính của ông như: Lời ca gửi noọng, Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó, Lê Quang Vịnh – người con quang vinh, Xa khơi, Xuân về trên bản Nhắng, Về mỏ, Suối Mường Hum còn chảy mãi, Xôn xao bến nước. Về khí nhạc, ông có: Giao hưởng thơ Những cánh chim cao nguyên, Kỷ niệm quê hương (cello và piano).

Ông đã xuất bản: Tuyển chọn ca khúc Nguyễn Tài Tuệ và Album riêng tác giả.

Nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ đã được Nhà nước tặng: Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật đợt I (2001), Huân chương Lao động hạng Nhì, Huy chương Vì sự nghiệp Âm nhạc Việt Nam và một số giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Bộ Văn hóa – Thông tin.